De 5 niveaus van jouw gezondheid

Melanie Gerdes • 17 september 2024

Aan de slag om zicht te krijgen op wie jij bent als geheel

Ik wil je uitnodigen om hieronder te voelen hoe elk niveau bij jou binnenkomt, wat resoneert en wat niet. Wellicht spreekt het ene niveau jou meer aan dan het andere, alles is oké. Je mag het allemaal aanschouwen zonder er een oordeel, goed of fout aan te hangen. Misschien voel je ergens dat er een verlangen, een wens is om het anders te doen, die in je aangaat. Heel mooi, schrijf dit voor jezelf op. Dat kan namelijk al een eerste stap zijn naar een gezonde beweging op jouw pad naar heelheid. Voel je (veel) weerstand op een bepaald niveau, dan is ook dat interessant en helemaal oké. Wellicht kan je gaan onderzoeken waar dat mee te maken heeft. Schrijf ook dat op, het geeft niet alleen overzicht, je drukt daarmee al iets uit wat in jou gezien/gehoord wil worden. Je leert jezelf daardoor beter kennen en dát is de basis voor groei! 


Fysiek

Dit niveau gaat letterlijk over ons fysieke, tastbare lichaam met alle orgaansystemen, weefsels en cellen. De reguliere geneeskunde is hierin gespecialiseerd, zelfs zodanig dat alle verschillende onderdelen van het lichaam ook als een specifiek gebied, een specialisatie worden gezien. Met andere woorden elk deel wordt gezien als afgescheiden van de andere delen. Echter valt het ene onderdeel niet los te zien van het andere en mag je gaan ervaren dat alles, en dan ook echt alles, met elkaar samenhangt. De traditionele natuurgeneeswijzen gaan dan ook altijd op zoek naar de achterliggende oorzaak van een klacht. Zo heeft bijvoorbeeld een huidprobleem veelal te maken hebben met een verstoorde spijsvertering, wat weer te maken kan hebben met chronische stress (mentaal, emotioneel), wat bijvoorbeeld komt omdat je hoge werkdruk ervaart (sociaal) en uiteindelijk omdat je iets doet wat niet echt bij je past, je doet niet iets waar je hart blij van wordt (spirituele niveau). Zo zie je, de verbindingen zijn al snel gemaakt.

  • Wellicht kun je voor jezelf een voorbeeld bedenken, een chronische klacht (groot of klein, dat maakt niet uit) en op ontdekking gaan waar het op elk niveau mee te maken heeft?


Mentaal

Ons cognitieve functioneren is niet zo tastbaar als het lichaam, maar de ratio wordt in onze maatschappij wel als het belangrijkste onderdeel gezien van wie we zijn. Het is de mentale kracht van intelligentie, analyseren, beredeneren, spraak, copingsmechanismen, overtuigingen en gedragspatronen, direct gekoppeld aan onze neo-cortex, het deel van de hersenen dat ons onderscheidt van dieren, die niet tot rationeel denken in staat zijn. De ratio is tevens deel in ons dat de mensheid graag boven andere natuurwezens plaatst, niet alleen wezens maar ook de natuur zelf, tot aan de kosmos aan toe. Dat is echter weer een ander verhaal. Onze grootste valkuil is dat we gewend zijn om de ratio de opper bevelvoerder van ons leven te laten zijn. Dit is de voornaamste oorzaak van onze disbalans; van een hoge mate van stress, chronische klachten die we ervaren tot hardnekkige, levensbedreigende aandoeningen aan toe.

  • Wellicht kun je even de tijd nemen om waar te nemen wat deze informatie met je doet en het verschil op te merken met wat je hoofd er van vindt (zal wellicht allerlei argumenten geven waarom het inderdaad nodig is dat de ratio het bevel voert) en wat een ander deel in jou (intuïtie, gevoel, je buik of hart) laat weten (wellicht zal het meer een herkenning, bevestiging geven van wat je leest). Hoe vaak luister je naar je ‘innerlijk weten’ in plaats van enkel naar je ratio? Misschien kun je een voorbeeld ter verduidelijking voor jezelf opschrijven!
  • Weer een stapje naar bewustwording, waarin je steeds meer gaat waarnemen in jezelf wanneer je een verschil merkt in je dagelijkse leven tussen je hoofd en je hart, je innerlijk weten, je intuïtie en dergelijke.


Emotioneel

Dit is wellicht het niveau waar de grootste onderdrukking plaatsvindt. Positieve emoties en gevoelens zijn over het algemeen oké, zelfs heel welkom. Terwijl de ‘negatieve’ emoties en gevoelens als verdriet, boosheid, schaamte en angst veelal als niet oké worden bestempeld. We hebben over het algemeen geleerd de negatieve emoties zo min mogelijk te uiten, met als gevolg dat emoties grotendeels ingeslikt of genegeerd worden en dus eigenlijk in het lichaam blijven. Dat is een extra belasting voor onszelf, ons lichaam. Het is een illusie om te denken dat wanneer we er geen of nauwelijks aandacht aan besteden, dat het dan weg is. In tegendeel, het gaat van binnen ‘woekeren’ en komt op een ongecontroleerd moment (wanneer de ratio er grip op verliest, omdat het in het onderbewuste terecht komt) er alsnog uit. Dan veelal buiten proportioneel. Je kent misschien wel een voorbeeld van jezelf of een ander dat jij of iemand te emotioneel reageerde in een bepaalde situatie, wat niet helemaal in verhouding was met de situatie.

Binnen het emotionele veld nemen we zowel waar (we voelen) als dat er gevoelens en emoties geuit willen worden. Het uiten is van groot belang om onszelf niet onnodig te belasten en ervoor te zorgen dat we in balans blijven. Het is een continu proces van opname, verwerking en ook weer loslaten van wat niet (meer) dient. Dit geldt voor elk niveau, zie ook de blog Opname, verwerking en uitscheiding. Dat het emotionele veld ook verweven is met de andere niveaus kun je onder andere volgen in dit voorbeeld; liefdesverdriet (niveau van het hart, emoties en relatie/sociaal) kan letterlijk pijn doen in de borstkast en/of benauwdheid veroorzaken.

  • Wat doe jij met negatieve emoties? Ben je iemand die emoties goed kan uiten, kun je makkelijk loslaten of herken je dat je veel piekert en/of wellicht bekend bent met obstipatie klachten? Deze klachten zijn weer met elkaar verbonden.


Sociaal

Waar je woont, je huis, familie, vrienden, collega’s en omgeving (buurt, plaats, cultuur) behoren allemaal tot het sociale niveau. Het geeft een beeld over jou; wie ben jij in relatie tot je omgeving, kun jij je vrij bewegen tussen anderen of heb je moeite met sociale contacten? Een groot deel van jou wordt ‘bepaald’ door waar en bij wie je opgroeit, je ouders, het gezin van herkomst, zelfs tot generaties terug (je overgrootouders). Vind je het interessant om meer te ontdekken over de invloeden van je voorouder-lijnen, dan kan het boek Bestaansrecht van Maarten Oversier je inspireren. Wellicht hoef je niet lang na te denken of te voelen hoeveel invloed jouw sociale niveau heeft op alle gebieden in je leven. Van wat je hebt geërfd tot mogelijk een religieuze of misschien wel atheïstische opvoeding, welke normen en waarden je hebt meegekregen van huis uit en in hoeverre jij je emotioneel kon uiten als kind. We kunnen niet het verleden, onze ouders, opvoeding, eventuele traumatische gebeurtenissen, de maatschappij, onze vrienden of partner veranderen, wel kunnen we bepalen hoe we ermee om gaan. In de keuzes die we maken en de invloed die we kunnen uitoefenen op onze directe omgeving liggen onze eigen regie en kracht om stap voor stap veranderingen in beweging te zetten binnen ons sociaal niveau. Maak een keuze die jou voedt, ondersteunt en bekrachtigt in wie jij bent en welk leven jij wilt leven!

  • Als je een moment gaat zitten en even de tijd neemt om te evalueren waar jij op dit moment, in de nabije toekomst direct invloed op zou kunnen uitoefenen in je omgeving, wat zou dat dan zijn? Let op, hou het bij jezelf, een ander kun je niet veranderen (dat is verspilde en negatieve energie). Denk bijvoorbeeld aan een kleine verandering in jouw huis of kamer die jou blij maakt en energie geeft: misschien wil je een dierbare foto of een mooie beeldje plaatsen passend bij wie jij bent? Of je schenkt een glimlach aan iemand die voorbij komt lopen, ongeacht of diegene eveneens naar jou lacht of gedag zegt. Voel maar eens wat dat met je doet. Het kan heel bekrachtigend werken. Er is niet voor niets een gezegde dat, dat wat je uitzendt, in veelvoud bij je terugkomt. Wel belangrijk daarbij is dat je de beweging dicht bij jezelf houdt, vanuit je hart (ook al voelt het nog even raar) en dat je er niets voor terug verwacht.


Spiritueel

Wel, dit niveau wordt over het algemeen niet betrokken wanneer het gaat over onze gezondheid, klachten en ziekten. In de oude beschavingen; sjamanen uit verschillende culturen waaronder het oude Egypte, Zuid-Amerika en ook Europa (bv de Kelten), ging men ervan uit dat klachten uiteindelijk voortkomen uit het niet in overeenstemming leven met de ziel en het hart. Zoals je al bij Mentaal hebt kunnen lezen, zijn we vaak niet meer afgestemd op onze diepe verlangens, die vanuit het hart. We hebben geleerd ons aan te passen, regels te volgen en aan de verwachtingen te voldoen vanuit de maatschappij. Je kunt jezelf afvragen, is dat wat we hier (op aarde) komen doen? Leven om te werken, om anderen te pleasen, onze ware zelf opzij te zetten voor wat de omgeving graag ziet?

  • Wat zegt jouw hart, wat voel je en wie ben jij werkelijk, van nature?
  • Om goed contact te kunnen maken met je diepere verlangens, is de eerste stap om je (weer) te gaan verbinden met jezelf, je lichaam. Om (weer) te leren voelen en te luisteren naar je lichaam en hart. Wellicht kom je tot de ontdekking dat er al heel lang een stemmetje/gevoel diep van binnen roept, wat nu staat te juichen om wat je leest. ‘JAAA dat…’ en je hart maakt een sprongetje. Of wanneer je niet iets waarneemt in jezelf en ergens toch diep van binnen wel weet (hoe dan ook) dat je het anders wilt, ook dat is een beginpunt!
  • Neem dit gevoel, dit stemmetje in jou serieus en luister wat het je verder vertelt, hoe onzeker het ook voelt. Weet dat je elke keer weer in het hier en nu kunt bepalen om andere keuzes te maken, bijvoorbeeld vanuit het hart. Schijf op wat je hart je vertelt! Je zet daarmee al een stap in het manifesteren van je verlangen!


Person with a blindfold, illuminated by light, grimacing slightly, indoors.
door Melanie Gerdes 14 november 2025
‘I’m in a dark place!’ liet een cliënt van mij weten. Ik ken die plek, het donker ook maar al te goed.... wat me tegen hield was de angst (en de pijn) om mezelf er volledig in te verliezen. En wat als dat nou juist de bedoeling is van ‘de donkere plek’. Een uitnodiging om er naar toe te bewegen, vanuit liefde en licht!
Een grote steen ligt op het gras onder een boom
door Melanie Gerdes 14 januari 2025
In de traditionele Chinese geneeskunde wordt het jaar in 5 seizoenen opgedeeld, met als extra seizoen de nazomer, gekoppeld aan het element Aarde. In deze periode komt alles tot een voltooiing, gewassen zijn uitgebloeid en geven vrucht. Het is als het ware een periode van verzadiging en de yang energie neemt qua intensiteit weer af. Dat wil niet zeggen dat het niet nog behoorlijk warm kan zijn in de nazomer, maar de zon- kracht en duur nemen wel degelijk af.
Woman in red dress near large bonfire, raising arm, with tall flames.
door Melanie Gerdes 14 januari 2025
Alles staat in volle bloei, de natuur straalt, de dagen zijn lang en warm en dit nodigt ook uit om jezelf volledig open te stellen voor de bloei van je leven. De yang energie is in de zomer op z’n sterkst, waardoor de zomer ook wel geassocieerd wordt met uitbundigheid, passie, zon en gezellig samenzijn.
Een doorsnee van een holle boomstam liggend op het gras
door Melanie Gerdes 14 januari 2025
Het element hout symboliseert een explosieve groei. De natuur beweegt vanuit yin (rust) naar een krachtige yang energie, de vuurkracht waarmee de grote groeispurt gepaard gaat. Ben jij voldoende uitgerust en opgeladen (in de nacht) om aan dit krachtige ontwaken te kunnen deelnemen? Of heb je de hele winter door teveel doorgejakkerd en ben je eigenlijk nog steeds toe aan een lange winterslaap? Hieronder neem ik je mee op reis door de natuurlijke flow van het element hout, ga je mee?
A puddle of water with trees reflected in it
door Melanie Gerdes 14 januari 2025
Wanneer we in (de cyclus van) het element water komen, bevinden we ons in het winterseizoen. De natuur heeft zich volledig teruggetrokken en bevindt zich in een winterslaap. Boven de grond lijkt er niet meer veel te gebeuren, maar diep onder de grond wordt er hard gewerkt. Al het oude wat in de herfst is losgelaten, sterft om vervolgens weer nieuwe groei en nieuw leven te kunnen voortbrengen. Zoals elk jaar wordt het vanzelf weer voorjaar en zo is het ook in ons leven.
Een witte veer ligt op een stapel bruine bladeren
door Melanie Gerdes 2 januari 2025
Hoe kun je ervoor zorgen dat je immuunsysteem, waar de dikke darm en de longen een belangrijke rol in vertegenwoordigen, van binnenuit veerkrachtiger wordt? Dat je gebruik kunt maken van de natuurlijke kracht en wijsheid van deze orgaansystemen en ook de persoonlijke eigenschappen en thema’s horende bij de flow van het element metaal? Hieronder krijg je inzicht en handvatten om het metaal element in jezelf te versterken.
Een citaat over geluk heeft vele tinten en elke tint doet je glimlachen
door Melanie Gerdes 2 januari 2025
Leer de dynamieken van groei en ontwikkeling (her)kennen in jouw leven door de seizoenen heen, zodat je minder weerstand en conflicten ervaart in je leven en meer in harmonie en moeiteloosheid kunt stromen! Het laatste zal enorm bijdragen aan een positieve gezondheid. Lees in De natuurlijke flow de aanleiding voor deze korte reis door de 5 elementen uit de Traditionele Chinese Medicine (TCM).
Een close-up van een rivier met golven die op de oever breken.
door Melanie Gerdes 2 januari 2025
Leven is groeien, ontwikkelen en rijpen, een van nature continu en doorgaand proces. Cel vernieuwing en ouder worden, maar ook de dagen en jaargetijden voltrekken zich zonder dat we erover na hoeven denken. Groeiprocessen van allerlei aard bestaan uit bewegingen in ons en om ons heen, die we in harmonie kunnen hanteren of waar we ons tegen kunnen verzetten. De uitdaging is om mee te leren bewegen met de natuurlijke flow en fasen van groei, bijvoorbeeld aan de hand van de 5 elementen.
Een persoon houdt een witte wekker in zijn hand.
door Melanie Gerdes 2 januari 2025
Voor een evenwichtige slaap is het belangrijk dat je je eigen bioritme (en/of chronotype) zoveel mogelijk volgt en dat je meebeweegt met de natuurlijke processen van je lijf en de natuur (cyclus van dag & nacht en de seizoenen). Stap voor stap aan de slag met een evenwichtige slaap.
Een wassende maan is zichtbaar aan de nachtelijke hemel boven een bos.
door Melanie Gerdes 2 januari 2025
Gedurende een goede nachtrust worden veel herstelprocessen in ons lichaam uitgevoerd. Vaak staan we daar niet bij stil. Veel mensen hebben tegenwoordig allerlei maatregelen nodig, zoals het innemen van supplementen en medicatie of mindfulness oefeningen en dergelijke, om lekker te kunnen slapen. Lekker (door)slapen is namelijk helaas niet (meer) zo vanzelfsprekend. Van groot belang dus om eens stil te staan bij jouw slaapkwaliteit!